Dù là một thương hiệu 100% Nhật Bản, thế nhưng Noritake lại sản xuất ra loại sản phẩm hoàn toàn khác biệt so với quan niệm thẩm mỹ không hoàn hảo này của người Nhật.
Từ bát đĩa ăn trong mâm cơm gia đình Nhật Bản
Trong bữa cơm gia đình Nhật Bản, mỗi người sẽ có một mâm cơm riêng với đầy đủ các món theo quy tắc Ichiju Sansai: 1 bát cơm, 1 bát súp và 3 món ăn (món chính, rau củ và đồ chua). Tuy nhiên, những món ăn lại được bày biện trên các loại bát đĩa khác nhau về cả hình dạng, kích thước và màu sắc lẫn phong cách thiết kế, cứ như chúng không cùng một bộ. Và quả thật, họ thật sự đã dùng các loại bát đĩa tách biệt như thế.
Mâm cơm gia đình truyền thống Nhật Bản.
Người Nhật coi trọng sự hài hòa (和 wa), không chỉ trong cuộc sống mà còn trong nghệ thuật và ẩm thực. Các món ăn thường được trình bày sao cho nổi bật về màu sắc, hình dạng và kết cấu của nguyên liệu gốc, với bát hoặc đĩa được chọn dựa trên tính chất và cách thưởng thức món ăn. Ví dụ, món súp miso thường dùng trong bát tròn có nắp để giữ ấm, trong khi các loại cá được bày trên đĩa chữ nhật để thể hiện đúng hình dạng thuôn dài của nó.
Mâm cơm gia đình truyền thống Nhật Bản.
Do đó, người Nhật có rất nhiều lựa chọn cho các loại vật liệu bát đĩa, có thể kể đến như: gốm thô mộc cho các món ăn truyền thống, sứ tinh xảo dùng để bày biện các thức đắt tiền như sushi và sashimi, gỗ phủ sơn mài giữ nhiệt tốt để đựng súp, khay hay hộp tre nhẹ nhàng để làm hộp bento,...
Mâm cơm gia đình truyền thống Nhật Bản.
Hiện nay, bên cạnh bát đĩa nhựa cao cấp nhẹ nhàng và tiện lợi được nhiều gia đình Nhật ưa chuộng, các loại dụng cụ ăn uống bằng gốm mộc mạc vẫn “chiếm sóng” khá nhiều trên bàn ăn, bởi tư tưởng có từ thời xa xưa của họ. Với quan niệm Wabi Sabi, tôn trọng và tìm kiếm vẻ đẹp ở cái bất đối xứng, thô ráp, khiêm nhường và sự vẹn nguyên đơn sơ của vạn vật, chiếc bát vỡ được hàn gắn lại hay những chiếc đĩa không tròn trịa, mỗi chiếc có một kiểu họa tiết men chảy khác nhau, không cân xứng lại là thứ người Nhật yêu thích và dùng trên bàn ăn mỗi ngày.
Đến bộ bát đĩa sứ trắng tinh, đều đặn của Noritake
Dù là một thương hiệu 100% Nhật Bản, thế nhưng Noritake lại sản xuất ra loại sản phẩm hoàn toàn khác biệt so với quan niệm thẩm mỹ không hoàn hảo này của người Nhật - một bộ bát đĩa hoàn hảo đến từng chi tiết!
Bộ bát đĩa sứ Noritake.
Có lẽ giới sành chơi đồ sứ trước năm 1975 đều biết, điểm đặc trưng của các bộ bát đĩa trong cùng một bộ sưu tập Noritake nằm ở sự đồng bộ về kiểu dáng, từ đĩa, bát, tách, đến ấm trà. Các đường nét bo tròn hoặc góc cạnh đều được thiết kế đồng đều, tạo nên sự hài hòa về mặt hình học. Sự đồng bộ này mang lại cảm giác cân đối và dễ dàng sắp xếp trên bàn ăn, đặc biệt là khi kết hợp nhiều món đồ khác nhau trong một bộ.
Bộ bát đĩa sứ Noritake.
Thậm chí các họa tiết trang trí như viền vàng, bạc hoặc hoa văn chấm nổi cũng được vẽ thủ công hoặc in chính xác trên mỗi món đồ trong bộ. Điều này đảm bảo rằng các sản phẩm đều có sự nhất quán về màu sắc và kiểu họa tiết. Đặc biệt, những chi tiết nhỏ như viền mỏng hoặc các họa tiết chìm đều được chăm chút kỹ lưỡng để không có sai lệch giữa các sản phẩm.
Bộ bát đĩa sứ Noritake.
Mỗi bộ sưu tập đều có số lượng sản phẩm không nhỏ, từ 22 đến 28 món, cho nên sự đồng nhất đặc trưng của Noritake là điểm cộng khá lớn cho thương hiệu từ Nhật Bản này. Từng món đồ trong bộ sưu tập có kích thước và tỷ lệ tương thích, giúp chúng dễ dàng kết hợp với nhau trên bàn ăn. Tách trà sẽ vừa khít với đĩa lót, hoặc các đĩa lớn nhỏ có thể xếp chồng một cách hoàn hảo.
Ý tưởng khác biệt đi cùng thời đại
Sở dĩ sản phẩm Noritake hoàn toàn khác biệt so với các loại bát đĩa Nhật Bản thông thường là bởi vị họ đã chọn con đường riêng: theo tiêu chuẩn phương Tây, hướng đến sự sang trọng, tiện dụng và tính thẩm mỹ cao, đồng thời tuân thủ các yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng và an toàn.
Cửa hàng Morimura Brothers - tiền thân của Noritake - tại New York.
Quyết định này của anh em nhà Morimura, những nhà sáng lập Noritake, là một bước đi tiên phong trong làng nghề gốm sứ nói riêng, đồng thời cũng là cột mốc chuyển đổi tất yếu của hầu hết các doanh nghiệp Nhật Bản nói chung vào thời điểm đó. Vào thời kỳ Mạc Phủ (1603 – 1868), chính quyền Tokugawa đã ra thực hành chính sách “bế quan toả cảng”, nhưng vẫn mở một cửa biển ở vịnh Nagasaki cho Hà Lan đến buôn bán. Thông qua Hà Lan, người Nhật tiếp thu những kiến thức về xã hội, kinh tế và khoa học kỹ thuật phương Tây, mở ra một phong trào lĩnh hội và học hỏi văn minh phương Tây vô cùng sôi nổi.
Noritake.
Được sinh ra trong thời điểm này, trưởng thành trong thời kỳ Minh Trị Duy Tân, Ichizaemon Morimura và Yutaka Morimura, hai anh em nhà Morimura rõ ràng hơn ai hết sự quan trọng của hoạt động ngoại thương và tiềm năng của chúng so với cách làm truyền thống. Do đó, hãng sứ Nhật kết hợp sự khéo léo và tinh xảo của những nghệ nhân phương Đông, đáp ứng tiêu chuẩn về cả thẩm mỹ lẫn chất lượng phương Tây ra đời, tạo nên cơn sốt trong thị trường Hoa Kỳ nói riêng và giới sưu tầm nói chung.
Được sản xuất theo tiêu chuẩn phương Tây, khác biệt hoàn toàn so với các loại bát đĩa “chuẩn Nhật” thông thường, thế nhưng Noritake đã gây dựng được sự tin tưởng và yêu mến của người tiêu dùng trong và ngoài nước nhờ chất lượng cao cấp và sức sáng tạo thẩm mỹ phong phú của mình!
